Phương pháp Montessori và những điều mẹ cần biết về giáo dục sớm cho trẻ

Trong thế kỷ 20, Tiến sĩ triết học, nhân văn học và giáo dục học người Ý Maria Montessori đã phát triển một phương pháp giáo dục độc đáo, tập trung vào sự phát triển tự nhiên của trẻ em. Phương pháp Montessori là một trong những phương pháp giáo dục sớm được nhiều bậc phụ huynh và trường mầm non áp dụng rộng rãi.

1. Phương pháp Montessori là gì?

Phương pháp Montessori là phương pháp giáo dục sớm tập trung vào việc thúc đẩy tiềm năng phát triển tự nhiên của trẻ. Phương pháp này tạo ra cho trẻ một môi trường thuận lợi để trẻ phát triển tối ưu về các khía cạnh khác nhau như: rèn luyện kỹ năng sống, phát triển cá tính riêng biệt, xây dựng tính tự chủ, phát triển tư duy. Phương pháp Montessori đòi hỏi sự hỗ trợ từ những bậc phụ huynh có kiến thức, các bậc giáo viên có chuyên môn bài bản và các giáo cụ hỗ trợ chuyên biệt.

2. Phương pháp Montessori tập trung vào những khía cạnh nào?

Phương pháp Montessori được thiết kế để trẻ phát triển về mọi mặt, tập trung vào các khía cạnh:

Rèn luyện kỹ năng sống: trong lĩnh vực này, trẻ được học các kỹ năng tự phục vụ cho chính bản thân mình như tự ăn uống, tự thay quần áo, trồng cây, chăm sóc cây,…

Phát triển các giác quan: các giáo cụ chuyên biệt được dùng trong phương pháp Montessori sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện 5 giác quan (thị giác, vị giác, thính giác, khứu giác, xúc giác)

Phát triển ngôn ngữ: các hoạt động ca hát, kể chuyện, đọc sách giúp trẻ phát triển tư duy và rèn luyện kỹ năng sử dụng ngôn ngữ.

Toán học: phương pháp Montessori cũng cho trẻ tập làm quen với các phép tính đơn giản như cộng, trừ, nhân, chia, giúp trẻ hình thành tư duy căn bản về toán học.

Văn hoá: trẻ được giáo dục kết hợp về các lĩnh vực lịch sử, địa lý, nghệ thuật, khoa học,…

➤ Xem thêm bài viết: Giáo dục sớm cho trẻ từ 0 – 6 tuổi – Nền tảng phát triển toàn diện

3. Điểm đặc biệt của phương pháp Montessori trong giáo dục sớm cho trẻ

Lấy trẻ làm trung tâm cho việc dạy và học: việc dạy và học được tổ chức dựa trên sở thích, nhịp độ học tập, tốc độ tiếp thu của trẻ. Phương pháp Montessori cũng khuyến khích phát triển tư duy của trẻ, trao quyền cho trẻ lựa chọn hoạt động, môn học yêu thích. Với phương pháp học này, trẻ không bị áp đặt.
Học đi đôi với hành: trẻ được khuyến khích thực hành những kiến thức đã học được, từ đó hiểu sâu và lâu hơn. Các hoạt động thực tiễn là những gì thường được thấy trong các lớp học theo phương pháp Montessori.
Phát triển các kỹ năng phù hợp với từng giai đoạn, độ tuổi: ở mỗi giai đoạn, trẻ sẽ phát huy tốt những kỹ năng, khía cạnh khác nhau. Là một phương pháp giáo dục sớm được nghiên cứu kỹ lưỡng, phương pháp Montessori được thiết kế để phù hợp với từng giai đoạn phát triển của bé.
Không có thưởng, phạt: được xây dựng trong một môi trường dạy và học lành mạnh, phương pháp Montessori không tồn tại cơ chế thưởng – phạt mà thay vào đó là những lời khen, tán dương khi trẻ làm tốt hoặc góp ý, hướng dẫn khi trẻ làm chưa đúng.

4. Lợi ích khi giáo dục sớm cho trẻ bằng phương pháp Montessori

Giúp trẻ phát triển các kỹ năng xã hội: thông qua việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh, phát triển các tư duy ngôn ngữ đi cùng với các hoạt động thực tiễn, phương pháp Montessori giúp trẻ phát triển các kỹ năng xã hội, xây dựng sự gắn kết, hợp tác với bạn bè xung quanh.
Rèn luyện tính tự giác, kỷ luật: phương pháp Montessori tôn trọng rèn luyện cho trẻ tính tự giác, kỷ luật, từ đó xây dựng các tính cách khác như ngăn nắp, gọn gàng và hình thành các quan điểm cá nhân.

Khơi gợi tinh thần sáng tạo: việc lấy trẻ làm trung tâm trong hoạt động dạy và học giúp trẻ phát huy tốt các thế mạnh, khơi gợi nguồn cảm hứng sáng tạo trong trẻ, mở rộng tư duy và khả năng suy luận.
Xây dựng nền tảng tư duy, kiến thức: với việc phát triển đa dạng các kỹ năng, tôn trọng và để trẻ làm quen với toán học cũng như văn hoá, phương pháp Montessori giúp xây dựng nền tảng tư duy, kiến thức vững chắc cho các hoạt động học tập sau này của trẻ.

➤ Xem thêm bài viết: Cách đối mặt với khủng hoảng tuổi lên 3 ở trẻ

5. Lưu ý khi áp dụng phương pháp Montessori

Cũng như các phương pháp giáo dục sớm khác, khi lựa chọn áp dụng phương pháp Montessori trong giáo dục cho trẻ, mẹ lưu ý:

Đòi hỏi sự kiên nhẫn: Phương pháp này không cho kết quả tức thì, và trẻ cần thời gian để phát triển.
Tìm hiểu và hợp tác: Học cách hiểu phương pháp Montessori và hợp tác với giáo viên hoặc những người đã được đào tạo về phương pháp này sẽ giúp phương pháp giáo dục được hoàn thiện hơn.

Phương pháp Montessori là một lựa chọn giáo dục sớm đầy triển vọng cho trẻ. Phương pháp này giúp các bé phát triển một cách tự nhiên và toàn diện. Qua việc hiểu rõ về phương pháp này và áp dụng nó một cách hợp lý, mẹ có thể giúp con phát triển tối ưu trong tương lai.